Тил илими кафедрасынын тарыхынан

Тил илими кафедрасы 1993-жылы сентябрь айында уюшулган. Кафедранын белгилүү лексиколог – фразеолог окумуштуу филология илимдеринин кандидаты Р.Эгембердиев жетектеген. Кафедрада кыргыз, орус, англис тилдери боюнча Н.Зулпукарова, Ч.Машанова, О.Рогозина, Ү.Исакбаева, К.Үкүбаева, А.Мамиев, С.Алибаева, Э.Абазова, Б.Дарбанов, А.Шаболотов, Д.Токтогулов, Г.Абдраева, Арстанбек кызы Ж. ж.б. эмгектенишкен. Кафедраны окутуучулар Н.Ормонов, К.Жунусов ж.б. жетектеген. Кафедрада саат окутуучулар катары А.Жолдошбаев, Г.Суеркулова, Э.Аликеевалар кызматтарын айкалыштыруу менен эмгектенишкен.

ЭАУнун окумуштуулар кеңешинин 2016-жылдын 28-июнунда №32 токтомдун чечиминин негизинде, ЭАУнун ректорунун 2016-жылдын 15-августундагы №98-буйругунун негизинде Мамлекеттик, расмий жана чет тилдер кафедрасы уюшулган.

Кафедра окуу-усулдук, илимий бөлүмдөргө бөлүнгөн. Окуу, окуу-усулдук, илимий-изилдөө иштери, окуудан сырткары студенттердин арасында жогорку билимдүү адистерди даярдоо квалификациясын жогорулатуу, даярдоо жана кайра даярдоо иштери, мындан сырткары илимий-педагогикалык жогорку квалификациядагы кадрларды, адистерди даярдоо да бар.

Кафедра профессордук-окутуучулар курамдан жана окуу-көмөкчү кызматкерлерден куралган. Алар илимий-теориялык, усулдук жана кафедрага бекитилген сабактарды уюштурууда жана илимий-изилдөө, окуу-усулдук иштерин жүргүзүүдө көмөктөшөт.

ЭАУнун ректорунун 2020-жылдын 6–июлундагы № 89 буйругунун негизинде Мамлекеттик жана расмий тилдер кафедрасы түзүлгөн.

Окуу – илимий өндүрүштүк комплексинин

мамлекеттик жана расмий тилдер кафедрасынын окуу –

илимий өндүрүштүк комплексинин миссиясы:

Ар тараптуу эл аралык бийик талаптарга жооп берген, көп тилди өздөштүргөн жогорку деңгээлдеги адистерди татыктуу даярдоо.

Кафедра окуу-усулдук, илимий бөлүмдөргө бөлүнгөн. Окуу, окуу-усулдук, илимий изилдөө иштери, окуудан сырткары студенттердин арасында жогорку билимдүү адистерди даярдоо квалификациясын жогорулатуу, даярдоо жана кайра даярдоо иштери, мындан сырткары илимий-педагогикалык жогорку квалификациядагы кадрларды, адистерди даярдоо да бар.

1. Кыргызбаева Ч.С. - Учебно-методический комплекс по русскому языку для студентов – химиков гуманитарно-экономического и естественно-технологического факультета.-Жалал-Абад,  
2. Кыргызбаева Ч.С. - Учебно-методический комплекс по русскому языку для студентов – биологов Гуманитарно-экономического и естественно-технологического факультета. г. Жалал-Абад,

1. Хурибаева Э.Г. “Кыргыз тилинин кесиптик лексикасы (пахтачылык терминдери боюнча)”. –Бишкек, 2016.-191 с.

1. филол.ил.канд.,ЭАУнун проф.Хурибаева Э.Г. Кыргыз тилинин түштүк говорлорундагы пахтачылык лексикасы. Касым Тыныстанов XX кылымдын улуу инсаны аттуу конференция. НАН КР, Бишкек. -2002, 97/101-б.
2. филол.ил.канд.,ЭАУнун проф. Хурибаева Э.Г. Кесиптик (пахтачылык) лексикасынын түркологияда, кыргыз тил илиминде изилдениши. №6.Эл аралык 1- Түрк дүйнөсүнүн конференциясы. Стамбул, 2008, 122/124- б.
3. филол.ил.канд.,ЭАУнун проф. Хурибаева Э.Г Кыргыз тилинин пахтачылык лексикасы. №8 Эл аралык 1- Түрк дүйнөсүнүн конференциясы Стамбул, 2010. 1055/1061-б.
4. филол.ил.канд.,ЭАУнун проф. Хурибаева Э.Г. Пахтачылык лексикасындагы эмгек процесстеринин аталышы. К.Карасаев атындагы Бишкек гуманитардык университетинин жарчысы. № 3 (20), Бишкек 2011,164/167- б.
5. филол.ил.канд.,ЭАУнун проф. Хурибаева Э.Г. Сөз жасоо процесси пахтачылык лексикасынын калыптаныш жана байыш процессинин булагы катары. К.Карасаев атындагы Бишкек гуманитардык университетинин жарчысы. № 1 (21), Бишкек 2012, 270/272-б.
6. филол.ил.канд.,ЭАУнун проф. Хурибаева Э.Г. Кыргыз тилинин түштүк говорлорунун пахтачылык лексикасынын калыптанышы. Кыргыз тили жана адабияты № 21. Бишкек 2012 72/74-б.
7. филол.ил.канд.,ЭАУнун проф. Хурибаева Э.Г. Сөз жасоонун морфологиялык жолу менен жасалган пахтачылыкка тиешелүү сөздөр. Кыргыз тили жана адабияты № 21. Бишкек 2012 74/77-б.
8. филол.ил.канд.,ЭАУнун проф. Хурибаева Э.Г. Калька сөздөр жаңы маанилердин жаралыш натыйжалары (пахтачылык лексикасында). Жаш түркологдордун 4-симпозиумунун материалдары. Кыргыз –Түрк «Манас» университети, Бишкек 2012.
9. филол.ил.канд.,ЭАУнун проф. Хурибаева Э.Г. Чаткал говорундагы дыйканчылык терминдерине тарыхый көз караш. Чаткал районун 80 жылдык маарекесине арналган «Чаткал району илимий изилдөөлөрдө» конференциясы, Жалал-Абад 2015.
10. филол.ил.канд.,ЭАУнун проф. Хурибаева Э.Г. Кыргыз тилинин лексикасында пахтаны иштетүүдөгү эмгек куралдарынын аталыштары. Түрк дүйнөсүндөгү илимий изилдөөлөр симпозиуму. 29-31-май 2016-ж
11. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц. Турдубаева А.М. “ряд научных статей по лексико-семантические трансформации в кыргызском языке (на основе кыргызско-русского словаря К.К.Юдахина), научная статья УДК 81 373.44.
12. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. Илимий макала “К.К.Юдахиндин кыргызча-орусча сөздүгүндөгү активдүү колдонулган сөздөрдүн архаизмге өтүп унутула баштагандары”, И.Арабаев атындагы Кыргыз Мамлекеттик Университетинин Жарчысы. Филологиялык илимдер. Чыгарылышы: 7. – Бишкек. 2012. 132-136 б.
13. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. Илимий макала “Мааниси белгисиз болуп калган сөздөр”. И.Арабаев атындагы Кыргыз Мамлекеттик Университетинин Жарчысы. № 1. Бишкек. 2012. 136-138 б.
14. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. Илимий макала “Туруктуу айкалыштарда гана сакталып, азыр өзү эскирип калган сөздөр”. И.Арабаев атындагы Кыргыз Мамлекеттик Университетинин Жарчысы. № 1. Бишкек. 2012. 138-140 б.
15. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. Илимий макала “Кыргыз тилиндеги эскирген сөздөрдүн изилдениши”. Журнал «Жалал-Абад Мамлекеттик университетинин жарчысы» - № 1, (26) 2-бөлүк, 2012.- .225-229 – б.
16. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. Илимий макала “К.К.Юдахиндин кыргызча-орусча сөздүгүндө тарыхый сөз деп берилип, азыр кайра жанданган сөздөр”. Журнал «Жалал-Абад Мамлекеттик университетинин жарчысы» - № 1, (26) 2-бөлүк, 2012.- 229-232 – б.
17. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. Илимий макала “Туруктуу айкалыштарда гана сакталып калган сөздөрдөгү маанилер”. Национальная Академия Наук КР, Институт философии и политико-правовых исследований. Гуманитарные проблемы современности Выпуск 16, 2012.- С.72-77
18. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. Илимий макала “Кыргыз тилинде жаңы маанилердин (неологизмдердин) пайда болушу жөнүндө”. Ош Мамлекеттик университетинин жарчысы. №3.Ош. 2013.68-71.б.
19. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. Илимий макала “К.К.Юдахиндин “Кыргызча-орусча сөздүгүндө” жыйналган сөздөрдүн ичинен, адамдардын социалдык абалын, туугандык катышын билдирген сөздөрдүн архаизмдерге өтүп кеткендери”. Ош Мамлекеттик университетинин жарчысы. №3.Ош. 2013.68-71.б.
20. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. “К.К.Юдахиндин “Кыргызча-орусча сөздүгүндөгү” абстракттуу маанидеги түшүнүктөрдү билдирген архаизмдер”, « БГУжарчысы», Бишкек, №2(32), 2015-ж. ISBN 9967-410-59-0.
21. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. Илимий макала «К.Жантөшевдин “Каныбек” романындагы тексттик антонимиялар», «БГУ жарчысы», Бишкек ш., №1(35), 2016–ж. ISBN 9967-410-59-0.
22. филол.ил.канд.,ЭАУнун доц.Турдубаева А.М. Илимий макала «К.Жантөшевдин “Каныбек” романындагы бир уңгулуу антонимдердин колдонулушу», «БГУжарчысы», Бишкек ш., №1(35), 2016 ISBN 9967-410-59-0.
23. ЭАУнун доц. А.Н.Мамиев Жүрөк, от, сөздөрүнө байланышкан фразеологизмдердин өзгөчөлүктөрү. Жалал-Абад шаарында, 2016-ж.29-30-майында өтүүчү Экономика жана ишкердик университети менен Түркиянын Кастамон университети менен биргеликте уюштуруп жаткан “Түрк дүйнөсүндөгү илимий макалалар” эл аралык илимий-практикалык конференциянын илимий макалалар жыйнагына басууга берүүнү пландаштырууда.
24. ЭАУнун ага окутуучусу Карымбаева К.Э. “Развитие речи учащихся малыми жанрами фольклора”. Журнал Вестник 2015-ж.;

25. Филол.ил.канд. ЭАУнун доц  Алтаева  Д.Т Илимий макалалары:  

    1. Түрк тилдериндеги жана кыргыз тилиндеги жардамчы атоочтор     Стамбул, 2011-ж         1019-1026 б.
    2. Жардамчы атоочтор Бишкек, 2012-ж   178-180 б.
    3. Жардамчы атоочтордун изилдениш абалынан Бишкек, 2012-ж   28-30 б.  
    4. Жардамчы атоочтор жана жандоочтор: жалпылыктары, айырмачылыктары.  

                    Бишкек, 2015-ж         41-43 б.

    5. Жардамчы атоочтордун лексика-семантикалык топтору жана алардын сүйлөм ичинде берген маанилери Бишкек, 2015-ж    54-57 б.
    6. Исследование вспомогательных имен в тюркском языке Волгоград, 2016 г            11-13 ст.
    7. Түрк тилдериндеги жардамчы атоочтордун изилдениш абалы

                   Жалал-Абад, 2016-ж     53-55 б.

    8. Кыргыз тилиндеги жардамчы атоочтордун изилдениш абалы

                 Нарын, 2016-ж.    174-177 б.

    9. Researches of prepositions in Kyrgyz Language Варшава, 2018-ж.       45-47 б.
    10. Жардамчы атоочтордун лексика-грамматикалык категория катары калыптанышы

    Жалал-Абад, 2018-ж.

    11. Жардамчы атоочко толук өтө элек сөздөр Жалал-Абад, 2018-ж
    12. Лексико-грамматические категории служебных имен Москва, 2019 г.            30-34 ст.
    13. Некоторые осовенности служебных имен в тюркском языке Москва, 2019 г.         35-38 ст.
    14. Жардамчы атоочтордун жалпы мүнөздөмөсү Грмания 2021-ж          143-148 б.
    15. Интеллектуальное наследие имама Сарахси      Канада (Торонто) 2021-ж            256-259б.

                  Авторлош Т.и.к., проф. Дүйшеев Ж.А.

1. Алтаева Динара Исаковна –10.02.01 кыргыз тил адистиги боюнча филология илимдеринин кандидаты илимий даражасынын изденүүчүсү, темасы «Кыргыз тилиндеги жардамчы атоочтордун парадигмасы» («Парадигмы служебных имен в кыргызском языке»), илимий жетекчиси филол.ил.канд., доц. А.Т. Карымшакова - Бишкек ш., БГУ.

Кафедра профессордук-окутуучулар курамдан жана окуу-көмөкчү кызматкерлерден куралган. Алар илимий-теориялык, усулдук жана кафедрага бекитилген сабактарды уюштурууда жана илимий-изилдөө, окуу – усулдук иштерин жүргүзүүдө көмөктөшөт.

Положение кафедры 2020

Кафедранын иш планы 2021-2022

Кафедранын иш планы 2020-2021

550300 ООП - Филологическое образование

Отчет кафедры 2020-2021

Отчет кафедры 2019-2020

Портфолио Алтаева Динара Исаковна

Портфолио Култаевой Айнаш Кошоновны

Портфолио Мамадинова Айчүрөк Алимбековна

Портфолио Назарова Асель

Портфолио Карымбаева-Кызжибек

Портфолио Кыргызбаева Ч.С

Портфолио Турдубаева Аида

Портфолио Эрмекова Зуура

Отурумдун планы 2021-2022

Илимий иш-чаралардын планы